De mooiste dag is een wandeldag

Wandelen is in coronatijd ongekend populair. Dat ervaren ze ook bij Stichting Wandelnet, ‘startpunt voor wandelend Nederland’. Henk van Geerenstein uit Lunteren is coördinator relaties en financiën bij de stichting. ,,We hebben nog nooit zoveel bezoekers op onze website gehad.’’

Vanuit zijn woning aan de rand van het dorp kijkt Van Geerenstein (61) uit over een weiland met daarachter het Luntersche Buurtbosch. Hij werkt in coronatijd vooral vanuit huis, hooguit één keer per week is hij in het kantoor van Wandelnet in Amersfoort te vinden.

Als de fotograaf arriveert, loopt de ras-Lunteraan naar de schuur om zijn wandelschoenen aan te trekken. Dat is een routineklusje, hij loopt elke werkdag vanuit huis minimaal vier à vijf kilometer, als welkome onderbreking van de uren achter de laptop.  Eerder dit jaar zat Van Geerenstein zelfs op een gemiddelde van zo’n vijftig kilometer per week. Dat deed hij als voorbereiding op een tiendaagse wandeltocht van 220 kilometer die in september gepland stond vanuit Noord-Spanje naar Santiago de Compostella. ,,Door corona ging dat niet door, hopelijk lukt het volgend jaar wel’’, lacht hij.

De afstand vanuit zijn huis naar het Luntersche Buurtbosch is ruim honderd meter. Hij geniet elke dag van de natuur in zijn woonomgeving, zegt hij een paar minuten later, staand op een dik tapijt van herfstbladeren. Van Geerenstein stopt bij een paaltje met een geel-rode markering van het Veluwe Zwerfpad en daaronder bordjes markeringen van twee qua lengte verschillende routes van het Wandelnetwerk Lunteren.  Hij is niet alleen in dienst van de Stichting Wandelnet, maar ook vrijwilliger, samen met een kleine duizend andere Nederlanders. ,,Mijn taak is het onderhoud van een deel Veluwe Zwerfpad: vanaf Lunteren via het Wekeromse Zand, landgoed De Valouwe en De Mossel bij Otterlo tot de provinciale weg N224 bij restaurant Planken Wambuis tussen Ede en Arnhem.’’

Het Veluwe Zwerfpad is één van de 19 streekpaden die in beheer zijn bij vrijwilligers van Wandelnet, in samenwerking met Nivon Natuurvrienden, net als 23 Lange-Afstand-Wandelpaden (LAW’s), waarvan het Pieterpad de bekendste is. Alles bij elkaar opgeteld zijn de streekpaden (geel-rode markering) en LAW’s (wit-rode markering) goed voor een imposant routenetwerk van circa 11.500 kilometer. 

,,Kriskras door het land, van Pieterburen tot Sluis en van Valkenburg tot Den Helder. Zoveel mogelijk over onverharde paden en wegen, door bossen en heidevelden en langs authentieke dorpen en historische steden’’, licht de Lunteraan trots toe. ,,Ik zeg altijd: ‘Als je ergens op een mooie plek in Nederland staat en je kijkt goed rond, zie je binnen vijftig tot honderd meter een wit-rood of geel-rood bordje’.’’

Ruim twaalf jaar werkt Van Geerenstein nu bij Wandelnet, dat via zijn vorige werkgever, Koninklijke BDU, op zijn pad kwam. Bij het Barneveldse mediabedrijf was hij bijna dertig jaar in dienst: een kwart eeuw op de financiële administratie en de daarna vijf jaar als coördinator van BDU Boeken. 

In die functie kwam op een gegeven moment het project ‘Koninklijke Weg’ voorbij, de productie van een boekje over een wandel- en rolstoelvriendelijke route van 170 kilometer van Paleis Noordeinde in Den Haag via Soestdijk naar Paleis Het Loo in Apeldoorn. ,,Dat was mijn eerste kennismaking met een lange-afstands-wandeling’’, blikt hij terug. ,,Daardoor kwam ik in contact met Wandelplatform LAW, de voorloper van Wandelnet. En dat klikte.’’

Toen de Lunteraan in 2008 de beslissing nam om voor dit wandelplatform te gaan  werken, werd dat niet door iedereen begrepen. ,,’Wat moet jij bij zo’n geitenwollensokkenclub?’, vroegen vrienden en bekenden. Wandelen, en zeker lange afstanden, was in die tijd nog een beetje elitair. Maar ik was echt toe aan iets totaal anders en ik heb er nooit spijt van gehad.’’

Van Geerenstein maakte de afgelopen jaren de ‘opmars’ van het wandelen mee, met een absolute piek nu in de coronatijd. ,,Toen ik begon had onze website zo’n tienduizend bezoekers per maand, het afgelopen jaar zijn dat er honderdduizend per maand, met nu een piek tot 150.000 in juli en augustus.’’ 

Lachend memoreert hij dat dochter Milou (nu 25) jaren terug weigerde om de Facebookpagina van Wandelnet te ‘liken’. ,,En als ik mijn wandelschoenen aan had, wilde ze niet met me mee. Nu heeft ze zelf al lang stoere wandelschoenen, net als onze andere dochter Sabine (27), en wandelen ze volop. Mijn vrouw Els loopt zelfs bijna elke dag zeven tot acht kilometer.’’

De liefde voor wandelen zit inmiddels diep bij het gezin, maakt hij met nog een anekdote duidelijk. ,,We gaan elk jaar skiën in het Kleinwalsertal in Oostenrijk, dat doe ik al vanaf mijn 25ste. Tegenwoordig ga ik ook altijd een paar dagen wandelen, dan leer je zo’n gebied veel beter kennen. Dan zie je een verscholen kapelletje en andere echt mooie plekjes. Vorig jaar ging ik een keer samen met Milou op pad. Aan het eind van de vakantie zei ze: ‘Pap, dat was eigenlijk de mooiste dag’.’’  

Van Geerenstein, zelf ook liefhebber van voetbal en wielrennen, vertelt het als illustratie dat wandelen ‘hip’ is geworden en niet alleen in trek is bij 45-plus, maar ook bij jongeren. ,,Je merkt dat ook aan de vele reclame voor outdoorkleding. Een felgeel regen- en winddicht jack, lichte, kleurrijke schoenen en een trendy rugzak, dat speelt allemaal een rol. En, je weet het: slecht weer bestaat niet voor een  buitensporter, alleen slecht materiaal.’’

Een bijkomend voordeel van deze coronatijd noemt hij het ontdekken en waarderen van de eigen omgeving. ,,We hebben natuurlijk te maken met beperkingen, zoals zo min mogelijk reizen. Dus mensen wandelen veel vanuit huis of in de buurt en zien hoe mooi hun ‘achtertuin’ eigenlijk is.’’

Zelf heeft de Lunteraan dat ook ervaren. ,,Je wilt het misschien niet geloven, maar ik was bijvoorbeeld nog nooit in het Wilbrinkbos bij Voorthuizen geweest en in natuurgebied Het Paradijs bij Barneveld. Dat zijn echt aanraders, het is daar geweldig mooi. Je ziet het ook aan de klompenpaden, die zijn eveneens razend populair.’’

Als wandelpromotor heeft hij niet de minste deskundigen aan zijn zijde. Eén van hen is de bekende hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder, die eerder dit jaar samen met de Hersenstichting de ‘Ommetje’-app lanceerde. Met als doel Nederlanders tijdens de coronacrisis te activeren om dagelijks meer te bewegen.

,,We zitten vaak te veel, vooral nu veel mensen aan huis zijn gekluisterd’’, aldus Scherder bij de app-presentatie. Dat heeft volgens hem grote directe en indirecte gevolgen voor de gezondheid. ,,Dat moet anders Voldoende beweging verhoogt namelijk de weerstand, productiviteit en creativiteit, vermindert stress en zorgt voor een betere stemming. Daarnaast stimuleert het de aanmaak van nieuwe hersencellen’’, aldus Scherder.

Vanzelfsprekend heeft Henk van Geerenstein de app op zijn smartphone staan. ,,Je wordt gestimuleerd om dagelijks minimaal twintig minuten te bewegen. Je kunt ook met vrienden, familie of collega’s een eigen wandelcompetitie starten. Het is een mooie stimulans om elke dag een ommetje te maken.’’ 

Het doet hem dan ook goed dat hij steeds vaker groepjes wandelaars tegen komt, die genieten van het buiten zijn. ,,Wat mijn favoriete wandelgebied is?’’ Van Geerenstein hoeft in ‘zijn’ buurtbos niet lang te denken. ,,De omgeving van Lunteren natuurlijk. We hebben ons eigen wandelnetwerk met een combinatie van natuur, hoogteverschillen, cultuur en historie. Je kunt kiezen uit allerlei afstanden en als je wilt aanhaken op het Veluwe Zwerfpad. Wat wil je nog meer?’’

Stichting Wandelnet werkt sinds 1980 – dit jaar dus veertig jaar – aan de kwaliteit van het wandelen in Nederland. In het hoofdkantoor in Amersfoort werken bijna tien vaste krachten en er zijn volgens de stichting bijna duizend vrijwilligers. 

,,Bij wandelen komt meer kijken dan je in eerste instantie zou denken’’, stelt Wandelnet op haar website. ,,Niet alleen het uitzoeken van mooie routes en het zorgen voor toestemming om ergens te mogen lopen of te markeren, maar in ons compacte land is het ook een uitdaging de kwetsbare infrastructuur van de wandelaar te beschermen en te behouden.’’ 

In deze regio zijn vertegenwoordigers van Wandelnet bijvoorbeeld betrokken bij de actuele discussie over recreatiezonering op de Veluwe en de gevolgen daarvan voor wandelroutes.’’ 

,,Werken aan wandelen doen we niet alleen’’, benadrukt de Stichting Wandelnet, die zichzelf omschrijft als ‘startpunt voor wandelend Nederland’. ,,Ook de rijksoverheid en de provincies zorgen er met hun bijdragen voor dat we ons werk kunnen blijven doen.’’ Verder is er samenwerking met de volgende partners: Nivon Natuurvrienden, Koninklijke Wandel Bond Nederland (KWBN), Nederlandse Spoorwegen (NS), Natuurmonumten, wandelaarsvereniging Te Voet en Stichting Landelijk Fietsplatform. In deze regio was Wandelnet nauw betrokken bij de ontwikkeling van onder meer Wandelnetwerk Lunteren en Rondje Barneveld.

Wandelnet heeft in april dit jaar een enquête gehouden over het belang van wandelen tijdens de coronacrisis. Er kwamen bijna zeshonderd reacties. Bijna 98 procent van de respondenten gaf aan ook in tijden van corona te wandelen,  72 procent loopt vanwege de beperkende maatregelen vaker een rondje vanuit huis. Zestien procent zegt door de crisis te zijn begonnen met wandelen.

Alle Streekpaden en lange-Afstand-Wandelpaden zijn te vinden op www.wandelnet.nl of op de Wandelnet-app.